Kino przez lata walczyło o status dziedziny sztuki, by potem radośnie sięgnąć poziomu bajek z kanałów dla dzieci. Jednak te w kinie trwają 90 minut plus reklamy. Czy taką sztukę chcemy pokazywać dzieciom? I czy to możliwe, żeby dobrze się bawić, oglądając z dzieckiem kreskówkę?
Jest szansa, że będzie zabawna, a żarty będą skierowane do dorosłych, dzieci nie zrozumieją więc wilk syty i owca cała. Bo do kina warto iść w celach czysto rozrywkowych, ale nie dlatego ludzie po 40 zależniają się od seriali na Netflixie. W sztuce szukamy identyfikacji, tożsamości, piękna, silnych przeżyć itd. Czasem dobra fabuła zmienia coś w naszym życiu, choćby na chwilę. Jeśli chcemy dać dziecku doświadczyć sztuki i jednocześnie towarzyszyć mu w tym bez uczucia poświęcenia, powinniśmy świadomie dobierać repertuar, a przynajmniej jego jego część. Jeśli wydaje Wam się, że 4-latkowi wystarczy banalna narracja i przewidywalne postaci – nie doceniacie potęgi młodego umysłu.
Doświadczanie
Multipleksy oferują całą masę kiczowatych bajek wypełnionych uroczymi postaciami z przesadnie dużymi oczami dla dziewczynek i nader sprawczymi bohaterami dla chłopców. Gdzieś pomiędzy trafią się też pieski, bo wiadomo – każde dziecko to lubi. A jednak, zdarza się, że wśród wybitnie kolorowych plakatów nieśmiało zwraca naszą uwagę afisz filmu dla dzieci, który poruszy jakąś strunę w rodzicu. Dobry film tak właśnie działa. Dziecko wyjdzie bogatsze z seansu – w końcu jego wrażliwość estetyczna jest bardzo wysoka.
Kino wzmacnia percepcję bodźców, a dzieci, które dopiero kształtują swój poziom integracji sensorycznej, przeżywają ciemność czy głośny dźwięk z większą intensywnością. Dlatego przekaz jest bardziej dobitny niż na ekranie w domu. Warto też wspomnieć, że sztuka filmowa opiera się na innych zasadach niż serialowa. Niestety znaczna większość filmów dla dzieci nie buduje napięcia zgodnie z założeniami przewrotnej fabuły, inteligentnej narracji czy zaskakujących zwrotów akcji. Tworzy się raczej przeciągające się seriale, w których fabuła jest przewidywalna nawet dla 3-latka, a dialogi zwykle wymuszone – nie prowadzące akcji naprzód.
Kino inteligentne też dla dzieci
Z odsieczą przybywają Nowe Horyzonty, które organizują po raz kolejny Festiwal Kino Dzieci. Przestrzeń stworzoną z myślą o dzieciach, ale postrzegając ich jako wymagających odbiorców. Takie założenie sprawia, że każdy inteligentny człowiek – bez względu na wiek – skorzysta z kontaktu z prawdziwą sztuką, wynosząc z niego coś dla siebie. Festiwal przeznaczony jest dla dzieci w wieku 4-12 lat, co jest dość szerokim zakresem, a jednak przekonuje mnie idea, że nie ma filmów zbyt trudnych, bo dzieci wezmą tyle, ile na dany moment są w stanie przyjąć. I ciężko z góry założyć, jaki dokładnie efekt czy wrażenie wywoła dany obraz. Dwa tygodnie po seansie 5-latek może zaskoczyć Was egzystencjalnym pytaniem, które będzie wynikało z przemysleń na temat obejrzanego filmu. Na festiwalowej stronie czytamy, że jest to też działanie skierowane na kształtowanie rynku produkcji skierowanych do młodego widza. I jest nadzieja, że młodzi odbiorcy wykreowani przez wysokich lotów propozycje kinowe będą bardziej wymagającymi konsumentami kultury w przyszłości.
Na rynku jest też miejsce dla Epoki Lodowcowej 10, ale brakuje alternatywy. Dobrych filmów w znaczeniu rzemiosła chociażby po prostu brakuje w kinach. W tym roku wśród propozycji Festiwalu Kino Dzieci znajdziemy także Europejskie Kino Dokumentalne (czyli nie tylko Nela Mała Reporterka robi reportaże), co dowodzi, że autorzy projektu dostrzegają potrzebę pokazania dzieciom czegoś więcej niż wieczne wyścigi piesków czy kolejne seriale o przygodach ludzików z pewnych klocków okryte grubą warstwą product-placement’u. Czy my jako rodzice nie chcemy przeżyć przygody w postaci naprawdę dobrego kina, które można dzielić z dzieckiem?
Festiwal Kino dzieci 26.09 – 4.10.2020, www.kinodzieci.pl
Olga A. Hilger
Jak interesujaca piszesz! Przeczytam wam caly czas!