25 stycznia miasto stołeczne Warszawa zapowiedziało, że ruszają konsultacje społeczne dotyczące wprowadzenia w stolicy Strefy Czystego Transportu. Konsultacje zaplanowano na 3 miesiące, w związku z tym właśnie się skończyły. Jak przebiegały prace nad zaplanowaniem Strefy Czystego Transportu i jakie działania podjęła fundacja Rodzic w mieście, żeby przekonać włodarzy miasta do wprowadzenia Strefy, przeczytacie w tym artykule.
21 marca — pikieta fundacji Rodzic w mieście i innych NGO-sów „Chcemy Strefy Czystego Transportu w Warszawie”
W pierwszy dzień wiosny fundacja Rodzic w mieście wraz z fundacją Rodzice dla Klimatu i Clean Cities Campaign zorganizowała pikietę przed warszawskim ratuszem.
Przedstawiliśmy nasze postulaty podczas briefingu dla prasy, a później omówiliśmy je z prezydentem Warszawy Rafałem Trzaskowskim. Szczególnie ważne jest dla nas wprowadzenie Strefy Czystego Transportu najszybciej jak to możliwe (od lipca 2024) i objęcie nią całego miasta, co ułatwi kontrolę przestrzegania regulacji.
Postulowaliśmy też wprowadzanie Strefy w parze z dalszym rozwojem transportu publicznego, poprawą jego dostępności i jakości oraz tworzenie hubów współdzielonej mobilności tam, gdzie rozwój transportu publicznego nie będzie możliwy w krótkim czasie.
Kolejne kroki, które proponujemy podjąć to wprowadzenie od 2030 roku zakazu poruszania się po Strefie pojazdami do 3,5 ton wyposażonymi w silnik diesla niezależnie od przypisanej normy Euro, przy jednoczesnym pozostawieniu normy Euro 6 lub Euro 5 jako kryterium wjazdu do Strefy Czystego Transportu.
Całość projektu musi być prowadzona równocześnie z poprawą bezpieczeństwa infrastruktury pieszych, rowerzystów i osób z niepełnosprawnościami, niekiedy kosztem infrastruktury transportu indywidualnego. A dodatkowo z upowszechnieniem programu Szkolne Ulice — ograniczeniem ruchu samochodowego wokół placówek edukacyjnych oraz inwestycjami w błękitno-zieloną infrastrukturę i zieleń miejską.
Równie ważne jest jasne wyznaczenie i zakomunikowanie terminu, od którego po Strefie będą mogły się poruszać wyłącznie pojazdy zeroemisyjne, co umożliwi planowanie inwestycji w pojazdy zeroemisyjne z większym wyprzedzeniem.
Spełnienie tych postulatów pozwoli Warszawie dołączyć do grona nowoczesnych, europejskich miast, które dbają o zrównoważony rozwój.
15 kwietnia — Rodzic w mieście na konsultacjach Strefy Czystego Transportu w ramach Branżowej Komisji Dialogu ds. Mobilności
Na posiedzeniu Branżowej Komisji Dialogu ds. Mobilności, na której obecny był Tamás Dombi rozmawialiśmy o naszych obawach związanych z proponowanymi wyjątkami od zakazu wjazdu do Strefy Czystego Transportu.
Naszym zdaniem proponowane wyłączenia z zakazu wjazdu do Strefy i umożliwienie każdemu mieszkańcowi 4 wjazdów w roku ze względu na wyjątkowe okazje niesie za sobą dwa zagrożenia. Po pierwsze, spodziewamy się, że mieszkańcy nie będą przestrzegać dozwolonej liczby wjazdów i traktować uznaniowo „sytuacje szczególne”, co będzie prowadzić do nadużyć.
Skąd u nas ten brak wiary w warszawiaków? Gdyby społeczeństwo było gotowe do samodyscypliny i przestrzegało przepisów, nie mielibyśmy problemów z nielegalnym parkowaniem, paleniem śmieciami czy nieodprowadzaniem opłaty za parkowanie.
Po drugie, zakwestionowaliśmy pomysł dopuszczenia wjazdu do Strefy samochodów zabytkowych. Argumentowaliśmy, że jest to kolejne rozwiązanie segregujące mieszkańców na bardziej i mniej zamożnych. Naprawdę, nie ma żadnych logicznych przesłanek, które by usprawiedliwiały wjazd do Strefy Czystego Transportu samochodom zabytkowym.
Mamy nadzieję, że rozmowa z Tamásem Dombi i argumenty fundacji Rodzic w mieście wpłyną na ostateczny kształt przepisów w warszawskiej Strefie Czystego Transportu.
21 kwietnia — Rodzic w mieście na spotkaniu w Biurze Zarządzania Ruchem dotyczącym Strefy Czystego Transportu
Spotkanie, na które zostaliśmy zaproszeni wraz z Rodzicami dla Klimatu jako głos rodziców, poświęcone zostało obszarowi, jaki ma objąć Strefa Czystego Transportu. Staraliśmy się pokazać dlaczego, objęcie Strefą tylko części miasta niesie ze sobą różnorakie zagrożenia.
Po pierwsze, obszar planowany do wdrożenia jest zdecydowanie zbyt wąski. Taka Strefa to działanie sprzeczne z zasadą sprawiedliwości społecznej, zgodnie z którą każdy ma prawo do oddychania czystym powietrzem bez względu na miejsce, w którym mieszka. Objęcie Strefą Czystego Transportu dzielnic, w których mieszka zamożniejsza część społeczeństwa — ta, którą stać na zakup bardzo drogich mieszkań w Śródmieściu czy gentryfikującej się Pradze, dzieli społeczeństwo na lepszych i gorszych.
Po drugie, dzielnice z największym potencjałem zaakceptowania Strefy Czystego Transportu, czyli te, gdzie już jest bardzo dobrze rozwinięty transport publiczny i gdzie wielu mieszkańców porusza się pieszo lub za pomocą roweru – Żoliborz, Mokotów, Wilanów -zostały pominięte.
Bardzo ważnym dla nas argumentem za objęciem Strefą całego miasta jest także analiza rozkładu społecznego mieszkańców poszczególnych dzielnic Warszawy. Z perspektywy demograficznej widać, że rodziny z dziećmi, szczególnie rodziny 2+ i 3+, zamieszkują dzielnice pominięte w planowanym obszarze Strefy Czystego Transportu. To znaczy, że skutki wdychania spalin samochodowych poza Strefą poniosą dzieci. Niezrozumiałe jest dla nas również pominięcie Wilanowa. Jest to dzielnica z notowanym najwyższym w Polsce wskaźnikiem dzietności oraz dzielnica, dla której prowadzona jest kluczowa inwestycja w Warszawie — Tramwaj do Wilanowa.
Pozostaje więc pytanie, czy chcemy, żeby z nowoczesnych rozwiązań miejskich, jakim jest Strefa, korzystali tylko uprzywilejowani mieszkańcy samego centrum? Nasza fundacja walczy o czyste powietrze dla wszystkich, a przede wszystkim dla rodzin z dziećmi.
24 kwietnia — pismo fundacji Rodzic w mieście do Biura Zarządzania Ruchem Drogowym w sprawie Strefy Czystego Transportu w Warszawie
Wszystkie nasze uwagi dotyczące tego, jak stolica planuje wprowadzić Strefę Czystego Transportu zreferowałyśmy ponownie w piśmie do pana Tamása Dombi z Biura Zarządzania Ruchem Drogowym w Warszawie.
Ponownie poruszyłyśmy i wyjaśniłyśmy nasze obawy związane z planowanym:
- Planowanym obszarem Strefy Czystego Transportu w Warszawie
- Wyjątków od zakazu wjazdu do Strefy
- Komunikacji z mieszkańcami i sposobu, w jaki miasto przekazuje informacje o tym, dlaczego Strefa Czystego Transportu będzie w stolicy wprowadzona.
Konsultacje dotyczące wprowadzenia Strefy Czystego Transportu zakończyły się 25 kwietnia. Fundacja Rodzic w mieście wraz z innymi organizacjami pozarządowymi kierowała postulaty dotyczące wprowadzenia Strefy do wszystkich organów miasta, które są za wprowadzenie tej zmiany odpowiedzialne.
Lobbujemy za objęciem Strefą całego miasta, wprowadzeniem jasnych kryteriów dotyczących wyjątków od zakazu wjazdu do Strefy i zrozumiałej, promującej nowoczesne rozwiązania miejskie komunikacji wprowadzającej te zmiany. Mamy nadzieję, że nasza praca i zaangażowanie w konsultacje społeczne przyniosą w efekcie bardziej zrównoważoną, dostępną dla wszystkich stolicę.