Close

Junges Museum – muzeum dla dzieci


Wciąż wracamy myślami do ciekawych prelekcji i inspirujących spotkań na konferencji “Hand On! All inclusive! Museums as places for ALL children”, która odbyła się w październiku we Frankfurcie nad Menem. Będziemy stopniowo dzielić się z Wami zdobytą tam wiedzą i naszymi przemyśleniami. Dziś jednak chcemy Wam opowiedzieć o miejscu, w którym ta konferencja się odbyła. Zapraszamy do wizyty w niezwyklym muzeum dla dzieci.

Kindermuseum – początki

Frankfurckie Junges Museum działa od 46 lat, co czyni je najstarszym w Niemczech i jednym z najstarszych w Europie muzeów dla dzieci. Idea stworzenia ekspozycji stałej przygotowanej specjalnie dla najmłodszych odbiorców zrodziła się w latach 1969-1972, podczas projektowania wystawy w Historisches Museum we Frankfurcie. Jego założyciele deklarowali chęć dotarcia do wszystkich grup odbiorców. Wówczas po raz pierwszy dzieci zostały zidentyfikowane jako jedna z grup docelowych – tzw. “visitors of tomorrow”, czyli przyszli odbiorcy kultury.

Tak powstało pierwsze w Niemczech Kindermuseum – eksperymentalne przedsięwzięcie skierowane do dzieci. Zakładało ich zaangażowanie, aktywne uczestnictwo i gotowość do podążania za wątkiem muzealnej opowieści. Wystawy oraz program edukacyjny Kindermuseum skupiały się na tematach historycznych, związanych z tradycjami i kulturą Frankfurtu. Od początku stawiano na interaktywność i wykorzystanie nowoczesnych formatów dla zilustrowania oryginalnych artefaktów z kolekcji Historisches Museum.

Muzeum dla dzieci na stacji metra

W latach 2008-2018 Kindermuseum mieściło się w dość niezwykłej lokalizacji – przy stacji metra Hauptwache w sercu Frankfurtu. Ta centralna lokalizacja sprawiła, że Kindermuseum stało się widoczne oraz łatwo dostępne dla wszystkich mieszkańców miasta oraz przyjezdnych. Wielu gości trafiało tam przypadkiem i zostawało na dłużej. Liczba odwiedzających stale rosła, tworzyła się zaangażowana społeczność wokół Kindermuseum. Instytucja również zwiększała swoją przestrzeń ekspozycyjną i warsztatową i stała się ważnym, kultowym miejscem na mapie Frankfurtu, docenianym również w całych Niemczech.

Junges Musem – nowe otwarcie

Od kilku miesięcy muzeum funkcjonuje pod zmienioną nazwą, w dawnej, zmodernizowanej przestrzeni w historycznym Saaholf. Nie jest to już Kindermuseum (Muzeum Dzieci), a Junges Museum (Muzeum Młodych). Nowa nazwa ma być bardziej atrakcyjna dla głównej grupy docelowej, czyli dzieci w wieku od 6 do 14 lat. Te dwie istotne zmiany stały się też okazją do przedefiniowania roli samego museum i próby odpowiedzi na pytanie, jak i z jakim przekazem zwracać się do młodych ludzi reprezentujących zróżnicowane i wielokulturowe społeczeństwo XXI wieku oraz jak w zmieniającym się mieście pozostać znaczącym miejscem edukacji dla młodych odbiorców kultury, promującym kreatywność, twórczość oraz uwrażliwiającym na lokalną sztukę i tradycję.

Świeżo odrestaurowane muzeum obejmuje dwa poziomy, na których mieści się część stała oraz przestrzeń zarezerwowaną na wystawy czasowe. Ekspozycje stałe to w pełni umeblowane sale epoki, nawiązujące do życia codziennego we Frankfurcie w roku 1900. Znajdziemy tu sklep z artykułami kolonialnymi, kuchnia pradziadków, XIX-wieczna apteka, etc.). Są to również profesjonalne sale warsztatowe (m.in. papiernia, drukarnia, pracownia jubilerska, radiostacja, a także laboratorium wyposażone w interaktywne stacje medialne, w których odwiedzający mogą dowiedzieć się o pracy badawczej znanych frankfurckich naukowców i przyrodników). Szeroka oferta zajęć edukacyjnych i warsztatowych w Junges Museum pozwala dzieciom i młodzieży na rozwijanie indywidualnych zdolności. Ich uczestnicy ćwiczą własną kreatywność i umiejętności artystyczne. Mogą też sami odkrywać, dociekać i tworzyć, a przy tym wszystkim świetnie się bawić. 

Muzeum dla wszystkich

Większość gości Junges Museum to dzieci w wieku 6-12 lat. Dzieci, które wcale nie chcą być już nazywane dziećmi – stąd zmiana nazwy instytucji. Odwiedzają oni placówkę razem z rówieśnikami ze szkoły lub z rodzinami – rodzicami, dziadkami, młodszym i starszym rodzeństwem. Niektórzy goście nie są w pełni sprawni lub mają specyficzne trudności, takie jak krótki czas koncentracji czy ograniczoną znajomość języka niemieckiego. Junges Museum ma ofertę dostosowaną dla każdego. Można zwiedzać wystawy z przewodnikiem lub samodzielnie. Pomoce multimedialne i foldery pomagają w odnalezieniu się na wystawie. Szkoły mogą zaprojektować własną, indywidualnie dostosowaną wycieczkę lub warsztat za pomocą aplikacji internetowej, która następnie poprowadzi uczniów przez muzeum.

Junges Museum uczestniczy też w festiwalach i miejskich eventach, a edukatorzy tworzą specjalna ofertę na czas ferii i wakacji. Muzeum współpracuje również z organizacjami pozarządowymi, uczelniami zawodowymi i instytucjami społecznymi. Powstają specjalne projekty edukacyjne dla nastolatków, młodych dorosłych czy uchodźców. Z kolei programy takie jak “Young Museum on Tour” stawiają sobie za cel odwrócenie ról i dosłowne “wyjście” z ekspozycją w miasto w poszukiwaniu nowej publiczności. Zmodernizowany budynek, w którym mieszczą się Junges Museum i Historisches Museum, jest w pełni dostosowany do potrzeb wszystkich zwiedzających. Wstęp dla wszystkich gości do 18 roku życia jest bezpłatny. 

Muzeum organizuje również wystawy czasowe, nawiązujące do historycznych lub współczesnych problemów i zagadnień. Obecna wystawa traktuje o rewolucji i ruchach protestacyjnych; zwiedza się ją z tabletem. Zmieniający się program interaktywnych wystaw przygotowano z myślą o najmłodszych. Podejmuje tematy zgodne z ich zainteresowaniami i ich światem.

Rodzinna ścieżka w Historisches Museum

Junges Museum jest nieodłącznie związane z Historisches Museum we Frankfurcie, w ramach którego powstało. Obie instytucje mieszczą się teraz w tym samym budynku i ściśle ze sobą współpracują. Historisches Museum to miejsce wyjątkowo przyjazne rodzinie. Ścieżka rodzinna zwiedzania obejmuje szereg stacji dla najmłodszych i ich rodzin, zainstalowanych obok oryginalnych eksponatów i obiektów na “dorosłej” wystawie. Łatwo je zauważyć – pomalowane są na pomarańczowo (kolor identyfikacji wizualnej Junges Museum). Projekt spodoba się dzieciom, które zwiedzają, wykorzystując wszystkie zmysły, a także cenią naukę przez doświadczenie i kreatywne działanie.

W ramach proponowanych aktywności rodzinnych odwiedzający zbudują miasto z klocków czy “ugotują” ziemniaki w typowej frankfurckiej kuchni. Ciekawym rozwiązaniem na ekspozycji Collectors and Donors (poświęconej kolekcjom monet, książek, motyli i innych) jest folder z ciekawostkami o wystawie. Dzieci to wielcy kolekcjonerzy i tu też mają możliwość zbierać na wystawie naklejki i umieszczać je w folderze. 

Junges Museum to szczególne miejsce, w którym dzieci, młodzież oraz ich rodziny angażują się w kulturę na wiele różnych sposobów – poprzez klasyczne zwiedzanie, program warsztatów edukacyjnych, ale przede wszystkim poprzez aktywne uczestnictwo w życiu muzeum. Dzieje się to zgodnie z hasłem “kultura dla każdego” – tu wszyscy są mile widziani i każdy znajdzie coś ciekawego dla siebie. Motto, które przeszło 40 lat temu przyświecało powstaniu muzeum, jest wciąż aktualne i nadal potrzebne.  

Udział przedstawicielki Fundacji “Rodzic w mieście” w konferencji był możliwy dzięki wsparciu finansowemu w ramach dotacji Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (PROO 5.1a). 

Tekst: Joanna Barczuk

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

CAPTCHA


Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.